|
İNTERNETİN DÜNÜ, BUGÜNÜ, YARINI
Asuman KUTLUATA
Birçoğumuzun internet hakkında az da olsa bilgisi vardır. İnternet nasıl ortaya çıkmıştır, kullanım alanları nelerdir, bunlara
cevap veremezsek de en azından hemen hepimiz interneti duymuşuzdur.
Bu yazıda, internetin tarihçesini, günümüzdeki ve gelecekteki kullanım alanlarını incelemeye çalışacağız.
Tüm dünyayı saran internet ağının temeli Amerikan Fedaral Hükümeti Savunma Bakanlığı’nın araştırma ve geliştirme kolu olan
“Savunma İleri Düzey Araştırma Projeleri Kurumu’na dayanır. 1969’da çeşitli bilgisayar ve askeri araştırma projelerini
desteklemek için Savunma Bakanlığı ARPANET adında paket anahtarlamalı bir ağ tasarlamaya başladı. Bu ağ ABD’deki üniversite
ve araştırma kuruluşlarının değişik tipteki bilgisayarlarını da içererek büyüdü. 1978’e kadar “İletim Kontrol Protokolü”
(TCP) geliştirildi ve denendi. 1983’de tüm ARPANET kullanıcıları, “İletim Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü” (TCP/IP)
olarak bilinen protokole geçiş yaptılar. 1990’da ARPANET kullanımdan kaldırıldı. ARPANET’in kullanımdan kaldırılmasına
rağmen TCP/IP protokolü kullanımı gelişerek devam etti. Şu anda internet de kullanılan en yaygın Protokol TCP/IP ‘dir. (1)
Yukarıda da bahsedildiği üzere İnternet, askeri alanda savunma amaçlı olarak ortaya çıkmış ve daha sonra akademik, ticari
çevrelerde ve yaşantımızın her alanında yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. İnternetin değişim sürecinin bittiğini
söylemek mümkün değildir. İnternet, telefon ve televizyon endüstrisi ile ilgisi olmayan sadece bilgisayarları kapsayan bir
ağdır. Bilgisayar endüstrisinin gelişmesi ile oda değişime uğrayacaktır.
İnternetin tanımı bakış açılarına göre farklı şekillerde yapılabilir. İnternet(1)
- Birçok bilgisayar sistemlerini dünya çapında birbirine bağlayan bir iletişim ağıdır,
- İnsanların pek çok alandaki bilgiye güvenli, ucuz, kolay ve hızlı bir şekilde erişebilmesini sağlar.
Bu haliyle interneti bir bilgi denizine, ya da büyükçe bir kütüphaneye benzetebiliriz,
- Binlerce insanın birbirleriyle iletişim kurduğu kendi yazısız kuralları olan bir topluluktur.
Bu internetin sosyal yönüdür,
- Pek çok yararlı bilginin bir tuşa basmak kadar yakın olduğu dev bir kütüphanedir,
- Kişilerin değişik konularda fikirlerini serbestçe söyleyebileceği demokratik bir platformdur,
- Evimizden alış-veriş, bankacılık hizmetleri, radyo-televizyon yayınları, günlük gazete servisleri ile
bir hayat kolaylaştırıcısıdır,
- İnsanların henüz yeni anladığımız bir biçimde alışveriş yapma, haberleşme, buluşma, eğlenme, dedikodu
yapma imkanı sağlayan yarının küresel köyünün meydanıdır.(2)
İçerik olarak internetten sağlanan bilgiler insanın hayal gücünü zorlayacak boyutlara varmaktadır. İstediğimiz her alanda,
aklımıza gelen her konuda veya takıldığımız bir noktada arama motorları sayesinde bilgiye kolayca erişebiliriz. İnternetin
bir bilgi okyanusu olarak faydaları tartışılmaz. Saymakla bitmeyecek kadar çok eylemi internet üzerinden az bir maliyetle
gerçekleştirebilirsiniz.
İnternetle faturalarınızı ödeyebilir, interaktif bankacılık denen işlemle para çekme, para yatırma dışında her türlü
bankacılık işlemlerinizi yapabilir, seyahatlerinizi planlayabilir, gazetelerinizi okuyabilirsiniz.
İstediğiniz kurumun, kuruluşun devlet dairesinin web sitelerine girerek, size sunulan hizmetler ölçüsünde bilgiler
edinebilirsiniz.
Ayrıca internet insana ilgi duyduğu konularda, daha detaylı bilgilenme ve takip etme olanağı verir.
Unutmamak gerekir ki internet bize bilgiye erişmek ve iletişim için yeni fırsatlar sunan bir araçtır.
Ancak her alanda olduğu gibi internet’te de birtakım zararlı ve bizi yanlış yönlendiren siteler ne yazık ki bulunmaktadır.
Bunun için her okuduğumuza inanmayıp, bize bilgiyi veren kişi ya da kuruluşun inandırıcılığını test ettikten ve
değerlendirdikten sonra bilgiyi kullanmalıyız.
Şu anda internet yaşantımızı fazlasıyla etkilemiş durumdadır. Son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz e-Devlet, e-Türkiye,
e-Avrupa gibi kavramlarla internet bağlantılarının daha da yaygınlaşacağı öngörülmektedir.
e-Devlet en basit anlatımla, devletin vatandaşa veya kuruluşlara (kamu yada özel) vereceği hizmetleri, vatandaşların da devlete
karşı olan görevlerini, karşılıklı olarak elektronik işlem ve iletişim ortamlarında gerçekleştirmesidir. Tüm dünyada popüler
olan e-devlet kavramı ise, “kamu hizmetlerinin bütünüyle elektronik ortamda yönetilerek vatandaşlara, halka, çalışanlara ve
iş ortaklarına bilgi ve iletişim teknolojileri kullanarak ulaşmalarını sağlayan organizasyon” olarak tanımlanabilir(3).
e-Devlet ile devlet kurumlarının şeffaflaşması, vatandaşların devletten talep ettiği bilgilere, doğru, kaliteli ve kısa
sürede erişebilmeleri söz konusu olacaktır. Bunun sonucunda da zaman kaybı ve maliyet azalacak, vatandaşın devlete olan
güveni artacaktır.
Tüm dünyada e-Devlete geçmek için devletin yeniden yapılanma süreci hızla sürmektedir. Şu anda e-Devlet çalışmalarının en önde
olduğu ülkeler İngiltere, İrlanda gibi Kuzey Batı Avrupa ülkeleri, İskandinav ülkeleri, ABD, Kanada ve Singapur dur. (3)
Sonuç olarak: İnternet ülke sınırı olmaksızın, her türlü bilgiye anında ve günün her saatinde erişebileceğimiz bir
teknolojidir. Ekonomimizin küresel ekonomi ile rekabet edebilmesi için, evde, işyerinde, okullarda özel ve kamu
kuruluşlarında internet kullanımını yaygınlaştırmalıyız. Yazımızı, The İnternet Galaxy (İnternet Galaksisi) adlı
kitabında Manuel Castelis’in sözüyle bağlayalım. “Bugünün dünyasında internetsiz kalkınmaya çalışmak sanayi çağında
elektriksiz sanayileşmeye benzer. Üçüncü Dünya ülkelerinin sağlık, eğitim ve temiz su temini gibi gerçek sorunları
dururken internete öncelik vermeyi gereksiz görenler, günümüzün gerçeğini hiç anlamıyorlar. Bugünün dünyasında,
internet temelli bir ekonomiye ve yönetim sistemine sahip olmayan bir ülkenin kalkınmanın gereksindiği kaynakları
yaratması ve sürdürülebilir büyümeyi yakalaması olanaksızdır.”
KAYNAKÇA
(1) İstanbul Teknik Üniversitesi Web sayfası
http://ciragan.cc.itu.edu.tr
http://book.ygm.itu.edu.tr/Book/css/bolum1.html
(2) Bill Gates, Düşünce hızında çalışmak
(3) Ali Gürer,BİMY’9 Bildiriler Kitabı
(4) e-Devlet Yolunda Türkiye, TBD-Kamu-BİB
(5) e-devlet aranıyor, Btnet 27-3-2000
Not: Bu yazı “Agustos 2002 Rize’nin Sesi Dergisi”nde yayınlanmıştır.
Ana Sayfa
|